Faiz

bir miktar paranın, belirlenmiş bir dönem sonunda, belirlenmiş bir oranda kazandığı değerdir. 

örneğin, yıllık %8 faiz oranı belirlenmiş ise, 100 tl olarak hesaba işlenen para, bir yılın sonunda 108 tl olacaktır. 

reel faiz ise, bu faiz oranından, enflasyon oranının çıkarılmış halidir. formülize etmek gerekirse, faiz oranı "i", enflasyon oranı "d" ile ifade edilmek üzere, dönemlik kazancınız 

(i-d) * anapara 

kadar olacaktır. 

faizin ekonomiler üzerindeki etkisi kritiktir. özellikle 2008de yaşanan amerika kaynaklı krizin çıkışını faizleri aşırı düzeyde düşürmek olarak görmüştür fed, yani amerikan merkez bankası. düşük faizler bugünlere kadar piyasayı hareketli tutmuştur. 

çok sayıda avrupa ülkesi, gelişmiş ülkeler (yaponya, avustralya, kanada gibi) düşük faiz politikası uygulamaktadır. bu sayede insanların paralarını vadeli hesaplarda tutması yerine ekonomiye kazandırması sağlanmaktadır. bu paralar belirli fonlar etrafında toparlanmakta ve kredi olarak yatırımcıya ulaşmaktadır. düşük faiz aynı zamanda düşük maliyetli kredi anlamına geldiği için yatırım miktarını arttırmaktadır. 

son günlerde danimarkanın zaten negatif olan faizi daha da düşürmesi, avrupa merkez bankasının da negatif faize yeşil ışık yakması durumu bizlere göstermektedir. 

türkiye gibi ülkeler fonlanmak ihtiyacı yaşadığı için da faizleri belirli bir düzeyin altına düşüremiyor. yıllarca devlet gelirleri büyük oranda faiz giderleri için harcandı. nihayet son yıllarda düşen faiz oranları neticesinde vergilerimiz yatırıma dönüşebiliyor. yolsuzluk vs gibi durumları bir kenara koyalım, onlar ayrı konular ancak net olarak bildiğimiz, düşen enflasyon ve faiz oranları neticesinde artık paramız uçup gitmiyor. 

faizin dini olarak karşılığı da haram olmasıdır. ülkemizde bunu aşmak için "kar payı" denilen terim üretilmiş. yine bu noktada, önceden belirlenmiş oranlarla kar payı veriliyorsa, işin faiz kapsamında değerlendirileceği açıktır. adına islami banka diyen bankaların bu noktada sergilediği oyun ortadadır. 

kar payı olayında daha önce büyük vurgunlar yaşanmıştır. "e kar etmedik ki", "e siz zarara da ortaktınız, firma battı, paralar uçtu" durumları oluşmuştur. neticede, çalışmadan, emek sarf etmeden paraya para katmak, kapitalizmin kirli yüzüdür. bu toplara girmemekte fayda vardır.