11 Ekim 2015 Pazar

Aztek Soykırımı

kristof kolomb'un 1492 yılında amerika kıtasına ayak basması, avrupa uygarlığının zaman içinde amerika kıtasına hücum etmesinin ilk hamlesiydi. 

ilk olarak portekizliler bölgeye yönelse de, asıl istila gücünü ispanyollar oluşturmuştu. ispanyollar, orta ve kuzey amerikayı hedef seçmişti. bu bölgede, en geniş saha, bugünkü meksika topraklarıydı. 

meksikanın orta ve kuzey bölgesi azteklerin elindeydi. ispanyollar bölgeye geldiğinde aztekler onları sakin bir biçimde, misafir olarak karşıladılar. 13 milyon nüfusu, gelişmiş kentleri ile aztekler önemli bir uygarlığa sahipti. 

ancak ispanyollar aynı dostane davranışları sergilemedi. yüzbinlerce insanı on yıl içinde yok ettiler. ardından, yaklaşık 8 milyon aztek, ispanyollar tarafından öldürüldü. 

bunların sebebi, altına olan büyük açlıktı. 

ilginç bir durum, ilk istilacılar, hernan cortes ile gelmişti ve yaklaşık 500 kişi kadar bir kuvvet vardı ellerinde. aztekler onları rahatça yok edebilirdi. böylece batının aztek uygarlığından haberdar olması uzun zaman alırdı. ancak aztekler, "misafirlerine" güvendiler. onları şehirlerine aldılar. 

ancak "beyaz adam" güvenilir değildi. kralı esir aldılar, azteklerin elleri kolları bağlandı. bu şekilde bir süre şehirde kaldılar ve ispanyaya geri döndüler. 

ispanyollar bir dahaki sefer çok daha kalabalık geldiler. aztekler bu sefer direndiler. 4 ay sürdü savaş. ve sonunda ispanyollar galip geldi. sivil halk katledildi, şehirler yağmalandı. 

ardından acı devam etti. meksikanın bağımsızlığına kadar, yüzyıllarca devam etti ispanyol zulmü. 

eski aztek uygarlığından geriye kalan, bugün orta meksikada yaşayan az sayıda insandır. 

1500 yılındaki 13 milyon nüfusun büyüklüğünü şöyle düşünmek lazım: dünya nüfusu o tarihten bu yana 8.5 kat büyüdü. yani, kaba hesapla, yaşasalardı bugün orada 110 milyon aztekli var olacaktı. 

not: bir de, çiçek hastalığı var. orada usulca yaşayan bir kavim, bağışıklık sistemi kendi coğrafyasında oluşmuş, avrupadan gelen çiçek hastalığına yenik düşüyorlar. nüfuslarının yüzde 15-20 kadarlık kesimi çiçek hastalığı sebebiyle kırılıyor. 

Üst başlığımızda diğer soykırımları da bulabilirsiniz.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder